Historyk kulinariów: chrzest Mieszka oznaczał szok gastronomiczny
19 sierpnia 2016, 13:02Choć o tym, co jedzono na naszych ziemiach w czasach chrztu Mieszka, wiadomo niewiele, można przyjąć, że dla ludów tej części Europy przyjęcie chrześcijaństwa skutkowało "szokiem gastronomicznym" – uważa historyk kulinariów z UMK w Toruniu Jarosław Dumanowski.
Morderstwo arcybiskupa zapisane w rdzeniu lodowym. Obok wojen i zgonów władców
1 kwietnia 2020, 17:52Przed 20 laty ukazała się pierwsza praca naukowa, której autorzy opisali badania o wysokiej rozdzielczości dowodzące, że do największego zanieczyszczenia atmosfery ołowiem w epoce przedprzemysłowej dochodziło na północy Europy w latach 1150–1200. Dowody takie zdobyto badając izotopy ołowiu w osadach szwedzkich jezior. Wzrost zanieczyszczenia ołowiem niemal na pewno odzwierciedla wzrost populacji miejskiej i rozwój gospodarki.
Niezmiernie rzadka grupa krwi
30 listopada 2022, 16:55Początkiem XX wieku, a dokładniej w 1901 roku austriacki lekarz Karl Landsteiner odkrył obecność antygenów na powierzchni erytrocytów, a w surowicy krwi przeciwciał. Zaobserwował on również zjawisko zlepiania się ze sobą czerwonych krwinek, czyli proces aglutynacji. Na tej podstawie określił cztery grupy krwi: O, A, B, AB. Wykorzystując te odkrycia Ludwik Hirszfeld oraz Emil von Dungern rozwinęli wiedzę o grupach krwi. To oni po raz pierwszy zauważyli, że układy grupowe dziedziczą się zgodnie z pierwszym prawem Mendla. Odkryli również obecność w surowicy naturalnych, regularnych alloprzeciwciał anty-A i anty-B, które są skierowane przeciwko nieobecnemu na swoich krwinkach antygenowi. To stwierdzenie jest najistotniejszą cechą wyróżniającą układ ABO spośród innych układów grupowych.
Identyczne bliźnięta nie są identyczne
18 lutego 2008, 11:18Bliźnięta jednojajowe wcale nie są identyczne genetycznie. Wyniki badań międzynarodowego amerykańsko-szwedzko-holenderskiego zespołu rzucają nieco światła na kwestię chorób dziedzicznych i z pewnością pomogą opracować użyteczne narzędzia diagnostyczne. Do tej pory nie umiano bowiem wyjaśnić, czemu jedno z bliźniąt zaczyna chorować np. na parkinsonizm, a drugie nie (American Journal of Human Genetics).
Przywództwo odziedziczone z genami
16 stycznia 2013, 11:29Obszerne studium z udziałem bliźniąt pozwoliło zidentyfikować sekwencję DNA związaną z tendencją do obejmowania przywództwa.
Planety podobne do Ziemi
26 lipca 2017, 05:57Naukowcy od dawna przewidywali istnienie samotnych planet podobnych do Ziemi, wyrzuconych z macierzystych układów planetarnych i niezwiązanych grawitacyjnie z żadną gwiazdą. Po raz pierwszy ślady takich obiektów znaleźli astronomowie z UW pracujący w projekcie OGLE.
Na 548. urodziny Kopernika odtworzono napój według jego receptury
22 lutego 2021, 04:16Napój z dodatkiem przypraw i miodu według receptury Mikołaja Kopernika odtworzono na 548. urodziny astronoma. Kopernik był nie tylko genialnym astronomem, ale i lekarzem, którego sława sięgała daleko poza granice Warmii - przekonują władze powiatu olsztyńskiego.
Laserowy tatuaż dla owoców
1 września 2009, 10:09Już wkrótce naklejki z owoców cytrusowych zastąpią metki "wytrawiane" laserem. Są poręczniejsze, nie gubią się i nie sklejają ze sobą. Dzięki nim łatwiej odnaleźć pochodzenie konkretnej partii czy egzemplarza, gdy zajdzie taka potrzeba.
Odkrywanie z "dziurą w sercu"
18 stycznia 2016, 10:44Wiek po wyprawie transantarktycznej na statku Endurance u sir Ernesta Henry'ego Shackletona zdiagnozowano jedną z najczęstszych wad wrodzonych serca - ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (ang. atrial septal defect, ASD).
Teoria ujawnia naturę niedoskonałości kryształów (węglika krzemu)
2 września 2019, 12:09Defekty w kryształach, zwłaszcza dyslokacje krawędziowe o charakterze długich uskoków, wpływają na strukturę całego materiału i modyfikują jego podstawowe właściwości, redukując możliwości zastosowań. Polscy fizycy pokazali na przykładzie kryształu węglika krzemu, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.
